Kontenerowiec Ever Given zablokował ruch na Kanale Sueskim

Wczesnym rankiem 23 marca 2021 w trakcie pokonywania trasy przez Kanał Sueski, 400 metrowy kontenerowiec „Ever Given” wskutek silnego wiatru, burzy piaskowej i błędnego manewru kapitana zboczył z kursu, wbił się w brzeg kanału i osiadł na mieliźnie kompletnie blokując drogę dla innych statków. „Ever Given” płynął jako piąta jednostka w konwoju statków zmierzających na północ. Za nim znajdowało się jeszcze kolejne piętnaście statków.

Ponieważ szerokość kanału w tym miejscu wynosi około 200 metrów obrócenie się statku spowodowało, że zarówno dziób jak i rufa ugrzęzły w piasku. W rezultacie nastąpiło wstrzymanie ruchu statków w obu kierunkach, a blokada Kanału Sueskiego potrwała niecały tydzień.

„Ever Given” to jeden z największych kontenerowców na świecie. Jednostka została zwodowana w 2018 roku w japońskiej stoczni Imabari Shipbuilding, a jej armatorem jest Evergreen Marine. Statek może zabrać na swój pokład ponad 20 000 TEU. Co ciekawe, to nie pierwsza niebezpieczna sytuacja, w której uczestniczył kontenerowiec. 9 lutego 2019 w trakcie drogi z Hamburga do Rotterdamu „Ever Given” zderzył się z 25 metrowym promem powodując jego poważne uszkodzenia. Po tym incydencie, a także z powodu silnego wiatru i falowania ruch na Łabie został wstrzymany.

 

Utrudnienia w ruchu międzynarodowym

Zablokowanie kanału przez „Ever Given” wywołało poważne konsekwencje w transporcie międzynarodowym. Przed Kanałem Sueskim utworzyła się ogromna kolejka statków czekających na udrożnienie trasy. W szczytowym momencie zablokowanych było około 400 jednostek w tym kontenerowce, tankowce, masowce i mniejsze statki.

W ciągu zeszłego roku przez Kanał Sueski przepłynęło ponad 18 800 statków przewożąc 1,17 miliarda ton, co daje średnią około 51 statków na dzień. Otwarty w 1869 roku Kanał Sueski był kilkukrotnie rozbudowywany, żeby nadążyć za zwiększającym się wolumenem transportu. Ostatnia rozbudowa miała miejsce w 2015 roku i obejmowała pogłębienie głównego toru oraz stworzenie dodatkowego równoległego kanału w północnej części trasy o długości 35 km. „Ever-Given” utknął niedaleko południowego wejścia do Kanału, w związku z czym ruch statków musiał zostać całkowicie wstrzymany.

 

Kanał Sueski w liczbach:
Data otwarcia:	1869 r,
Długość:	120 mil
Średnia szerokość:	205 m
Głębokość:	24 m
Poważniejsze zamknięcia i blokady:	1956-1957 (Kryzys sueski) 1967-1975 (wojna Egiptu z Izraelem)

 

Większość handlu pomiędzy Azją a Europą opiera się na trasie morskiej wykorzystującej Kanał Sueski. Towary transportowane kanałem stanowią około 15% światowego handlu. Szacuje się, że straty dla gospodarki morskiej spowodowanej blokadą wyniosły ponad 9,6 mld dolarów za każdy dzień postoju. Przedłużająca się blokada mogłaby doprowadzić do wzrostu cen ropy naftowej, a także poważnego zakłócenia łańcucha dostaw towarów wożonych w kontenerach i tak już nadwyrężonego przez epidemię COVID 19.

Co prawda istnieją alternatywne trasy omijające Kanał Sueski, ale są one albo nieporównywalnie droższe i dłuższe (opłynięcie Afryki), albo dostępne tylko w krótkim okresie w ciągu roku (trasa przez Morze Północne). W trakcie blokady część statków zdecydowała się na podróż wokół Afryki nadkładając ponad 6000 km i znacznie wydłużając podróż.

Blokada miała także znaczne reperkusje dla Egiptu, który czerpie niemałe korzyści z opłat za korzystanie z kanału. Władze tego kraju zapowiedziały, że mogą się domagać około 1 miliarda dolarów odszkodowania z tytułu poniesionych strat.

W jaki sposób uwolniono statek

Akcja ratunkowa polegała na pogłębianiu toru wodnego przy dziobie statku oraz pracy holowników mających sprowadzić go z powrotem na tor wodny. Władze Kanału Sueskiego zwróciły się o pomoc do Duńskiej firmy Royal Boskalis Westminster, która wspólnie z przedstawicielami władz kanału nadzorowała prace.

Na początku wszystkie jednostki znajdujące się za „Ever Given” zostały odholowane, żeby zrobić miejsce dla statków i maszyn przeprowadzających operację uwolnienia kontenerowca. Wypompowano 9 tysięcy ton stanowiącej balast wody, a także część paliwa, żeby obniżyć wagę statku. Następnie do akcji wkroczyły koparki oraz pogłębiarki, których zadaniem było usunięcie piasku spod dziobu statku.

Po pogłębieniu miejsca zderzenia holowniki starały się ustawić kontenerowiec we właściwej pozycji. Liczono także na przypływ, który podniósł poziom wody w kanale. Po 5 dniach zmagań w trakcie których pracowało aż 14 różnych holowników w dalszym ciągu statek pozostawał uwięziony.

W pewnym momencie zaczęto nawet przygotowywania do operacji rozładowania kontenerów. Traktowano to jednak jako ostateczność, ze względu na bardzo wysokie koszty, długi czas, a także groźbę utraty stabilności statku. 29 marca na miejsce dopłynął włoski holownik „Carlo Magno” znacząco wzmacniając siłę holowania. O 15:05 udało się uwolnić „Ever Given” i ustawić na właściwym torze. Kontenerowiec został odholowany na północ w kierunku położonego w połowie kanału Wielkiego Jeziora Gorzkiego, gdzie został poddany badaniom technicznym.

Podobne zdarzenia na Kanale Sueskim

• 2004 r.
  6 listopada 2004 roku tankowiec Tropic Brilliance z ładunkiem 142 547 ton ropy naftowej, w trakcie pokonywania Kanału Sueskiego osiadł na mieliźnie około 90 km na południe od Port Said. Po przeładowaniu około ¼ ładunku na mniejsze jednostki po 3 dniach udało się uwolnić statek i odblokować kanał.
• 2014 r.
  W 2014 roku doszło do zderzenia dwóch dużych kontenerowców. Nie miało to jednak większego wpływu na ruch na kanale.
• 2017 r.
  W 2017 roku Japoński kontenerowiec z powodu awarii silników wpłynął na mieliznę i zablokował kanał. Holowniki uwolniły statek po 3 godzinach.
• 2018 r.
  15 lipca 2018 r. roku na statku AENAS doszło do awarii silnika i jego zatrzymania, co spowodowało karambol z udziałem 4 innych statków. Wszystkie jednostki zostały odholowane, a ruch na kanale został dość szybko przywrócony.